บ้านเด่นยางมูล

บ้านเด่นยางมูล หมู่ที่ 12 ตำบลนาทราย อำเภอลี้ จังหวัดลำพูน ประวัติความเป็นมาของหมู่บ้านบ้านเด่นยางมูล เมื่อประมาณ พ.ศ. 2506 ชุมชนพระบาทห้วยต้ม ยังไม่เป็นหมู่บ้านทางการ ซึ่งตั้งอยู่กลางป่า ขึ้นกับหมู่บ้านนาเลี่ยง หมู่ที่ 1 โดยมีหลวงปู่ครูบาวงศ์ษา มาจำพรรษาอยู่ที่นี่ ก่อนท่านจะได้มาจำพรรษาอยู่ที่นี่ ท่านเคยจาริก ธุดงธ์ไปตามหมู่บ้านชาวเขาต่าง ๆ เช่นจังหวัดตาก แม่ฮ่องสอน เชียงใหม่ และลำพูน ทำให้เป็นที่รู้จักของชาวเขา และเป็นที่ เคารพนับถือเลื่อมใสศรัทธา

ต่อมาปี 2514 มีชาวเขา ตำบลแม่ตื่น อำเภอแม่ระมาด จังหวัดตาก ได้อพยพเข้ามาอาศัยอยู่จำนวน 18 ครอบครัว 65 คน ต่อมาปี 2518 มีผู้ใหญ่บ้านคนแรกคือ นายพะบือวา ผ่องพรรณเจริญ ปี 2523 ได้รับเลือกเป็นผู้ใหญ่บ้านดีเด่น และได้รับพระราชทาน แหนบทองคำ ต่อมาปี 2525-2528 ผู้ใหญ่บ้านคนที่ 2 คือ นายลาซอ เริ่มตระกูลใหม่ ปี 2528-2530 ผู้ใหญ่บ้านคนที่ 3 นายนุ ภูมิวนาดอน

สภาพทั่วไปทางภูมิศาสตร์ ทิศเหนือติดต่อกับบ้านแพะหนองห้า ทิศใต้ติดกับ บ้านแม่หละ ทิศตะวันออกติดกับบ้านนาเลี่ยง ทิศตะวันตกติดกับบ้านผาใต้ สถานที่ท่องเที่ยวของหมู่บ้านจากบ้านพระบาทห้วยต้ม จุดบ่อขุดหินศิลาแลง ระยะทาง 2 กิโลเมตร กลุ่มตีเหล็ก ระยะทาง 2 กิโลเมตร กลุ่มทำเครื่องเงิน ระยะทาง 3 กิโลเมตร

งานเทศกาล งานอเมซซิ่งกะเหรี่ยง จัดขึ้นวันที่ 14 มกราคม ของทุกปี บริเวณ ลานแสดงกลางหมู่บ้าน การแสดงในงานประกอบด้วยการรำปั่นฝ้าย การฟ้อนดาบ การเป่า เขาควาย และการเล่นเตหน่า (เครื่องดนตรีชนเผ่า) สินค้าประเภทหัตถกรรมของหมู่บ้านได้แก่ ผ้าซิ่นลายกะเหรี่ยง ถุงย่าม ผ้าปูโต๊ะ เสื้อเย็บด้วยมือ และเครื่องเงิน ประกอบด้วยสร้อยคอลายผสมผสาน กำไล และแหวน ร้านจำหน่ายผลิตภัณฑ์ในหมู่บ้านกลุ่มทอผ้าบ้านเด่นยางมูล เลขที่ 71 หมู่ 12 ตำบลนาทราย อำเภอลี้ จังหวัดลำพูน กลุ่มทำเครื่องเงิน เลขที่ 62 ตำบลนาทราย อำเภอลี้ จังหวัดลำพูน

การเดินทางไปหมู่บ้านท่องเที่ยวอาศัยรถประจำทาง สายลี้-ห้วยหญ้าไทร ออกจากสถานีขนส่งลี้ ใช้เวลาการเดินทางประมาณ 30 นาที และหากเดินทาง โดยรถยนต์ส่วนตัว จากอำเภอเมือง จังหวัดลำพูน ใช้ทางหลวงหมายเลข 106 ผ่านที่ว่าการ อำเภอลี้ ระยะทางประมาณ 10 กิโลเมตร

สถานที่ท่องเที่ยวบ้านพระบาทห้วยต้ม ประกอบด้วย ชมกิจกรรมและวิถีชีวิตชนเผ่า การขุดศิลาแลง ชมพระธาตุเจดีย์ศรีเวียงชัย วัดพระบาทห้วยต้ม กลุ่มหัตถกรรมเครื่องเงิน กลุ่มตีเหล็ก และกลุ่มทอผ้า ศูนย์พัฒนาโครงการหลวงพระบาทห้วยต้ม ชมสวนและไร่นาสวนผสม แปลงเกษตรม่วงพันธุ์ ต่างประเทศ แปลงสาธิตพืชผักสมุนไพร สถานที่พัก ศูนย์พัฒนาโครงการหลวงพระบาทห้วยต้ม ตำบลนาทราย อำเภอลี้ จังหวัดลำพูน อุทยานแห่งชาติแม่ปิง ตำบลก้อ อำเภอลี้ จังหวัดลำพูน